Wednesday, 22 Mar, 2023
335140840_224188210104926-1678630254.jpg

विचार / अन्तरवार्ता

किन चाहियो स्ववियु ? रेजिना गोपाली,वि. वि .एस .चोथो वर्ष (पालुङ् क्याम्पस)

FB_IMG_1677648371125-1677649122.jpg

स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन सबै विद्यार्थीको मतद्वारा चुनिने एउटा वैधानिक संस्था हो । देश, काल र समय अनुसार स्ववियुको स्थापना तथा नामकरण फरकफरक ढंगले गरिए पनि संसारका चर्चित तथा राम्रा विश्वविद्यालयमा पनि स्ववियु वा विद्यार्थी सगठनहरु निमार्ण गरेका छन । । युनियनले विद्यार्थीका लागि सल्लाह, सुझाब, विद्यार्थीमैत्री, सूचना आदानप्रदान र विद्यार्थीको दैनिक जीवनमा आइपर्ने समस्यामा सहयोग गर्ने गर्दछ ।

          ‘सार्वजनिक शिक्षामा हकाधिकार पाउनु सम्पुर्ण मानव जीवनको नैसार्गिक अधिकार हो

          पञ्चायती व्यवस्थामा उपत्यकाका हाईस्कुलमा विद्यार्थी युनियनको अभ्यास २०१९ सालअगाडिदेखि नै हुँदै आएको पाइन्छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा भने २०२० साल स्ववियु स्थापना भयो । २० भदौ ०२० मा त्रिविमा विद्यार्थी युनियनको पहिलो निर्वाचन सम्पन्न भयो । त्यसपछि विद्यार्थी युनियनको नाम परिवर्तन गरी स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन राखियो । अझै पनि मुलुकको शैक्षिक क्षेत्रको नेतृत्व त्रिविले नै गरिरहेको अवस्था छ । देशभर त्रिविकै बैसठ्ठी आंगिक तथा  एक हजार चालिस सम्बन्धन प्राप्त क्याम्पस हरु रहेका छन भने अन्य विश्व विद्यालयहरुपनीले पनि विश्व विद्यालय शिक्षा प्रदान गर्दै आइरहेका छन । तर पनि उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीमा त्रिविमानै विद्यार्थी सख्याको हिसावले बढी छन् । त्रिवि नियमावलीमा स्ववियु निर्वाचन दुईदुई वर्षमा गर्ने प्रावधान राखिएको भएता पनि  त्रिविले २०७३ मा आंशिक रूपमा स्ववियु निर्वाचन सम्पन्न गरे पश्चात यसै आवको चैत्रमा गर्ने निर्णय गरेको छ ।

स्ववियु निर्वाचन कार्यतालिका हेरफेर हुनुमा त्रिवि मात्रै दोषी छैन, विद्यार्थी संगठनहरू पनि उत्तिकै दोषी छन् । २०६५ पछि स्ववियु निर्वाचन प्रणालीको एजेन्डाले स्ववियुको गतिशीलतामाथि प्रश्न उठ्यो । ०७३ मा सम्पन्न स्ववियु निर्वाचन पनि त्रिविको २८ वर्षे उमेर हदलाई विद्यार्थी संगठनले विवादको विषय बनाउँदा अधिकांश क्याम्पसमा निर्वाचन हुनै सकेन ।

          स्ववियुको विश्वव्यापी अभ्यासलाई नियाल्दा उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीले अतिरिक्त क्षमता विकासमा ध्यान दिने, विद्यार्थीका दैनिक जीवनमा आइपर्ने समस्यालाई प्रशासनसँग सहजीकरण गर्ने, सूचना आदानप्रदान गर्ने, शैक्षिक गुणस्तरमा ध्यान दिने, आलोचनात्मक चेतनाको निर्माण, नेतृत्वको विकास, जिम्मेवारी बहन, राजनीतिक चेतना निर्माण, विभिन्न राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय मुद्दामा छलफल, समाजका ज्वलन्त सामाजिक आर्थिक मुद्दामा बहस तथा सामाजप्रति उत्तरदायी जनशक्ति निर्माणका साथै शैक्षिक भर्मणका कार्यक्रम मार्फत प्रयोगात्मक तथा व्यवहारीक ज्ञानमा अभिबृदी आदि गर्ने उद्देश्यले स्ववियुको अभ्यास वा प्रयोग भइरहेको पाइन्छ । स्ववियु विद्यार्थीले विद्यार्थीकै लागि जन्माएको एक संस्था हो । यो संस्थाको जन्म देश, काल र समयअनुसार फरकफरक ढंगले भए पनि उद्देश्य भने एउटै रहेको पाइन्छ तर के हाम्रा स्ववियु उल्लिखित मुद्दामा गम्भीर छन् भन्ने प्रश्न भने सदैव खडकिएको विषय हो ।

          स्ववियु विद्यार्थीको साझा थलो हो, जसले विद्यार्थी र प्रशासनबीच समन्वयको भूमिका खेल्छ । त्यसका लागि स्ववियुको नियमित निर्वाचन मार्फत जीवन्त स्ववियु बनाउने प्रक्रियामा सम्बन्धित पक्षले सोच्न आवश्यक छ । नयाँ नेतृत्व विकाससँगै शैक्षिक सुधार गरी विद्यार्थीको अतिरिक्ति क्षमता विकास एवं क्याम्पस प्रशासनलाई पारदर्शी तथा विद्यार्थीमैत्री बनाउन स्ववियु निर्वाचन अपरिहार्य छ तर के हाम्रा स्ववियु उल्लिखित मुद्दामा गम्भीर छन् भन्ने प्रश्न भने सदैव खडकिएको विषय हो ।

nepalaya-copy-1675152884.jpg
nea-palung-final-1672828542.jpg

viber_image_2022-09-27_22-1664340402.jpg
pp-1678891142.jpg
ललितपुरमा कोरोना रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन बुष्टर डोजको दोस्रो मात्रा दिइने
FB_IMG_1679407356382-1679407812.jpg

ललितपुरमा कोरोना रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन बुष्टर डोजको दोस्रो मात्रा दिइने भएको छ। स्वास्थ्य कार्यालय...

दोश्रो संस्करणको सहिद सुनिता स्मृति जिल्ला स्तरीय भलिवल चैत १५ देखि।
FB_IMG_1679379064831-1679411596.jpg

सहिद सुनिता स्मृति प्रतिष्ठानको आयोजनामा दोश्रो सुनिता स्मृति जिल्ला स्तरीय भलिबल प्रतियोगिता २०७९ चैत १५ देखि...

पाँच करोडको ठेक्कामा बदमासी, त्रिभुवनराजपथ सडकमा अक्सपाल पिच गर्दा सुरुबाटनै त्रुटी
FB_IMG_1679405812066-1679405823.jpg

हेटौंडाबाट काठमाण्डौंं पुग्ने त्रिभुवनराजपथ अन्तरगत अघोरसिमभन्ज्याङ सडक खण्डमा ६ किलोमिटर सडकमा अक्सपाल पिच...

श्रीमान जीउँदै,१५ महिना बिधवा भत्ता झ्वाम!
FB_IMG_1679380684988-1679380700.jpg

रामेछापका एक महिलाले श्रीमान् जीवित हुँदै एकल महिला भत्ता बुझिरहेको पाइएको छ। जिल्लाको मन्थली नरपालिका–३,...

मकवानपुर क्याम्पसमा अखिल क्रान्तिकारीको उदय,विद्यार्थीको असल साथी बन्ने लामाको प्रतिबद्धता
FB_IMG_1679325580098-1679325592.jpg

मकवानपुरकै सबै भन्दा ठूलो क्याम्पस मकवानपुर बहुमुखी क्याम्पसको स्ववियुको नेतृत्वमा अखिल क्रान्तिकारीका नेता ,...

जनकल्याणमा गड्यौला खेती सम्बन्धि अभिमुखिकरण ।
IMG_20230320_121941_095-1679323693.jpg

थाहा नगरपालिका स्थित जनकल्याण माबिले "फोहोर व्यवस्थापनमा गड्यौला पालन,कृषि अध्ययनको अपरिहार्यता र प्राप्त...

थाहा ६, मा एकजना  महिला मृत अबस्थामा फेला,
death-5a55b7b17b1be3.3913-1679316212.jpg

थाहा नगरपालिका ।  मकवानवपुरको थाहा नगरपालिका ६ सरस्वती बजारमा एकजना  महिला मृत अबस्थामा फेला परेको प्रहरीले...

दामनमा व्यवसायिक सिप बिकास तालिमको सुरुवात
FB_IMG_1679308100643-1679308122.jpg

च्वाईस ह्युम्यानिटेरिएन नेपाल (CHOICE Humanitarian Nepal) को आयोजनामा चैत६ गते थाहा नगरपालिकाको पर्यटकीय स्थान दामनमा...

बागमती प्रदेश स्तरीय सहकारी दिवश मनाउन समिति गठन
FB_IMG_1679229538592-1679229556.jpg

हेटौंडा, ०५ चैत्र/बागमती प्रदेशमा ६६ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवश २०७९ मनाउन एक हजार एक सदस्यीय प्रदेश स्तरीय मूल...